TÜRKAV Adıyaman Temsilcisi Babar: ‘Yurt Öğrencilerinin Sağlık Hizmetlerinde Hukuki Belirsizlik Giderilmelidir’

ADIYAMAN (PERRE) - Şeriban ÖZÇAKMAK - Türkiye Kamu Çalışanları Vakfı (TÜRKAV) Adıyaman Temsilcisi Yusuf Babar, devlet yurtlarında kalan ve velisi yanında bulunmayan 18 yaş altı öğrencilerin sağlık hizmetlerine erişiminde yaşanan hukuki sorunlara dikkat çekti. Babar, mevcut uygulamadaki belirsizliklerin hem öğrencileri hem de sağlık çalışanlarını risk altında bıraktığını belirterek ilgili kurumları çözüme çağırdı.

'Veli izni olmadan sağlık hizmeti verilmesi sorunlara yol açıyor'

TÜRKAV Temsilcisi Yusuf Babar, Türkiye'de 18 yaş altı bireylerin sağlık hizmetlerine ilişkin özel hükümler bulunduğunu ancak uygulamada ciddi sorunlar yaşandığını ifade etti. Babar açıklamasında:

"Yurtlarda kalan öğrenciler için veli izni olmadan sağlık hizmeti sunulamaması; çocukların tedaviden yoksun kalmasına, hekimlerin hukuki risk altında kalmasına ve yurt yöneticilerinin yetki karmaşası nedeniyle zan altında bırakılmasına yol açmaktadır" dedi.

Genel haklar ve erişim

TÜRKAV açıklamasında öğrencilerin sağlık hizmetlerine erişimine ilişkin temel ilkeler şöyle sıralandı:

18 yaş altı çocuklar, sosyal güvenceleri olmasa bile temel sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanma hakkına sahip.

Sağlık hizmetlerinde çocuğun üstün yararı ilkesi esas kabul ediliyor.

Veli izni ve aydınlatılmış onam

Açıklamada, tedavi süreçlerinde velinin rolüne dair hukuksal çerçeveye dikkat çekildi:

Reşit olmayan bireylerde muayene ve tedavi için veli onayı gerekiyor.

Acil durumlarda veli izni aranmadan müdahale yapılabiliyor ancak veli en kısa sürede bilgilendirilmeli.

Aydınlatılmış onam hem veliye hem de ayırt etme gücüne sahip çocuğa sunulmalı.

15-18 yaş arası ve ayırt etme gücü

TÜRKAV, bazı işlemlerde öğrencinin kendi rızasının yeterli olabildiğini belirtti:

15 yaşını doldurmuş, ayırt etme gücüne sahip çocuklar bazı tıbbi işlemlere kendileri onay verebiliyor.

Ancak cerrahi müdahale gibi geri dönüşü olmayan işlemlerde veli izni zorunlu.

Yurtlarda kalan öğrencilerin durumu

Babar, yurt personelinin yetki sınırlarının doğru anlaşılması gerektiğini vurguladı:

Yurt müdürleri öğrencileri sağlık kuruluşlarına refakat edebilir, ancak tıbbi onam veremez.

Öğrencinin sağlık durumu hakkında veli veya irtibat kişisi mutlaka bilgilendirilmeli.

Bu süreçler ilgili bakanlıkların yayımladığı yönergelerle düzenlenmiş durumda.

Hekimlerin hukuki sorumluluğu

Açıklamada sağlık çalışanlarının yaşadığı risklere de dikkat çekildi:

Hekimler, müdahalenin niteliğine ve çocuğun ayırt etme gücüne göre hareket etmek zorunda.

Acil olmayan işlemlerde veli izni olmadan yapılan müdahaleler hukuki sorumluluk doğurabiliyor.

TÜRKAV'ın çözüm önerileri

Sağlık Bakanlığı'na çağrı

Yurtlara kayıt sırasında genel sağlık onam formu alınması

Yurt öğrencilerine özgü uygulama rehberleri hazırlanması

Hekimlere yönelik hukuki koruma mekanizmalarının oluşturulması

Adalet Bakanlığı'na çağrı

TMK ve Hasta Hakları Yönetmeliği'nde yurt öğrencilerinin sağlık işlemlerine ilişkin özel hükümler tanımlanmalı

Yurt yöneticileri ve sağlık çalışanlarının iyi niyetli uygulamalarına hukuki güvence sağlanmalı

Kurumsal işbirliği önerisi

Sağlık, Adalet ve Gençlik ve Spor Bakanlıkları arasında üçlü protokol

Yurt personeli, okul idarecileri ve sağlık çalışanlarına zorunlu eğitim programları

'Çocuklarımızın sağlığı insanlık görevidir'

TÜRKAV Adıyaman Temsilcisi Yusuf Babar, açıklamasını şu ifadelerle tamamladı:

"Çocuklarımızın sağlık hizmetlerine zamanında ve güvenli şekilde erişmesi yalnızca bir sağlık hakkı değil, aynı zamanda bir insanlık görevidir. Kamu görevlilerimizin ve sağlık çalışanlarımızın hukuki güvenliğini sağlamak da devletimizin asli sorumluluğudur. TÜRKAV olarak bu sürece katkı sunacak her adımın destekçisi olacağız."

Kaynak : PERRE